कतारमा देवकोटा जयन्ती: किन आयौ यो सहरमा

दिनेश रेग्मी

 दोहा,

तिनका कानबिसे बतास चल्दा

क्यै मिल्छ कि औषधि

अर्काको करिया बनाई जनता

हुँदैन देशोन्नति...

गएको शुक्रबारे छुट्टीमा साहित्य गोष्ठी चल्दै थियो- महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाको १०२ औं जन्मजयन्ती अवसरमा । कतारी राजधानीको नेसनलस्थित एउटा रेस्टुरेन्टमा आयोजित कार्यक्रममा अतिथि बन्न नेपालबाट निम्त्याइएका थिए प्रा. गोविन्दराज भट्टराई । उनीलगायतलाई माथिका पंक्ति सुनाउँदै थिए- विराटनगरका बद्रीप्रसाद पराजुली । संविधानसभामा आसन जमाएकाहरूलाई हानिएको उनको व्यंग्यवाणले प्रशंसा पायो ।

प्रवासी व्यस्तताबाट फुर्सद निकालेर साविकको तिथिभन्दा दुई सातापछि देवकोटा जयन्ती मनाइँदै थियो । यसको अगुवाइ गरेका थिए- अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाज कतार र नवोदित साहित्यिक मोबाइल पुस्तकालयले । ३४ मजदुर स्रष्टाले गीत गजल र कविता आफ्ना खबर सुनाए, जसमा आँसु, हाँसो, खुसी, माया, पिरती, विछोड, राष्ट्रप्रेम भरिएको थियो । सिन्धुली, मझुवाका श्यामकुमार तामाङले देशले सही बाटो लिए आपmनो आँसु र पसिना त्यही माटोमा पोखिने उद्घोष गरे ।

उता गुल्मी, तम्घासका सन्तोष सुगन कवितामार्फतै आफ्नै गाउँको चर्चित स्थल रुरु-रेसंुगा पुगे । परदेशमा रातदिनको मिहिनेतले घर जान नपाएका मजदुरको पीडा सहिनसक्नु छ । सुख खोज्न आएर पिल्सिएका तिनै मजदुरको व्यथा उन्दै मोरङ, मधुमल्लाका दिलीप अविरलले श्रीमतीलाई सम्भिmए र घरै फर्केर दसनंग्रा खियाउने प्रतिबद्धता जनाए । झापाका चर्चित ढुंगेलले विछोडको रात सम्भिmए ः

भोलिदेखि मेरी श्रीमतीको

सुखदुःख बाँडिदिने साथी हराउनेछ

औंला चुमिदिने, आँसु पुछिदिने

रुवाउने हँसाउने जिस्काउने

उसको खसम कसम तोडेर

भाग्नेछ परदेश, लाग्नेछ परदेश...

उता, कार्यक्रम संयोजक चितवनका दीपक भेटवालले प्रश्न गरे ः

जाली ढक तराजु बोकेर

छली व्यापारीहरू गौंडो ढुकिरहेका छन्

तिमी किन आयौ यो सहरमा ?

कार्यक्रम सञ्चालक तथा दुवै आयोजक समितिका उपाध्यक्ष तीर्थ संगम राईले जीवन दर्शन सन्दर्भ जोडे । धनुषा, हरिपुरका कवि अब्दुर रजाकले मैथिलीमा राष्ट्रप्रेम गाए, 'नेपाल अपन महान्' कवितामार्फत् । ६ घन्टासम्म चलेको कार्यक्रममा एयर होस्टेस काठमाडौं, वसुन्धराकी समित्रा खड्काले सुरिलो स्वरमा 'कुन मन्दिरमा जान्छौं यात्री...' गाउँदै देवकोटाप्रति श्रद्धा व्यक्त गरिन् ।

प्रवासी युवाका रचना केलाउँदै बसेका साहित्यकार भट्टराईले अहिले डायस्पोरामा जताततै नेपाली साहित्यको टुसा उम्रेको छ भन्दै साहित्य र साहित्यकारको अध्ययन, अनुसन्धान गर्नुपर्ने बेला आएको बताए । उनले स्रष्टाहरूलाई आत्मकेन्दि्रत नभएर वस्तुपरक रचना सिर्जना गर्न आग्रह गरे ।

'मानिसको जीवन र बसाइ अहिले तरल

छ । यो गतिशीलतासँगै सबैको बहिर्गमन ब्रेनडे्रन होइन, ब्रेनगेन हो,' 'साहित्य नै जाति परिचायक दर्पण' विषयक विचारपत्र प्रस्तुत गर्दै भट्टराईले भने, 'महाकवि देवकोटाले ६० वर्षअघि रुसको तासकन्दमा 'नेपाली साहित्य अनुवादको कमीले कुण्ठित छ' भन्नुभएको थियो । तपाईंहरूले स्थानीयबासीसँग सम्पर्क गरी महाकविका कुनै कृति अरबीमा अनुवाद गराउने पहल गर्दा राम्रो हुन्छ ।'

करिब डेढ सय जना सहभागी कार्यक्रमलाई झापा, सुरुंगाको 'रेडियो सन्देश' एमएमले प्रत्यक्ष प्रसारण गरेको थियो, मोबाइल फोनमार्फत् । समाचार स्रोत : कान्तिपुर कतार